DE PATIËNT AAN HET WOORD: Een Gelijkwaardige Relatie tussen Zorgvrager en Zorgverlener

Dit blogartikel richt zich op de kracht van empowerment in de relatie tussen zorgvrager en zorgverlener. Het is essentieel dat een patiënt controle heeft over zijn mondgezondheid, en daarbij serieus genomen wordt door zijn tandarts, mondhygiënist of assistent. Dit gaat verder dan alleen het verstrekken van informatie; het draait om echt luisteren en samen beslissen. Een bezoek aan de tandarts zou niet moeten voelen als een passieve ervaring, maar eerder als een moment waarop de patiënt actief betrokken is in het proces. Wat houdt dit in voor de patiënt? 1. Ruimte voor vragen Het is belangrijk dat een patiënt zich vrij voelt om alle vragen te stellen die hij heeft. Een goede zorgverlener nodigt de patiënt hier actief toe uit, bijvoorbeeld door te vragen: “Wat wilt u vandaag bespreken?” Als de uitleg niet meteen duidelijk is, moet de patiënt zich comfortabel voelen om te vragen om een eenvoudigere uitleg of een voorbeeld. 2. Samen beslissen Bij verschillende behandelingen zijn er vaak meerdere opties beschikbaar. Of het nu gaat om een brug, implantaat of cosmetische ingreep, de wensen van de patiënt moeten een belangrijke rol spelen. Het is van groot belang dat de zorgverlener vraagt naar de voorkeuren van de patiënt, bijvoorbeeld: “Ik wil dat het er natuurlijk uitziet” of “Ik ben bang voor pijn” of “Het moet binnen mijn budget passen”. 3. Begrip voor spanning of twijfel Veel mensen ervaren stress wanneer ze naar de tandarts gaan. Het is volkomen normaal om zenuwachtig te zijn of twijfels te hebben. Het is belangrijk dat de patiënt dit deelt en bespreekt, omdat dit kan helpen om het bezoek soepeler te laten verlopen. Het helpt bijvoorbeeld om de behandeling in kleinere stappen uit te voeren. 4. Beelden zeggen meer dan woorden Een afbeelding of scan kan vaak veel duidelijk maken over de situatie. De zorgverlener moet bereid zijn om visueel materiaal te tonen, zodat de patiënt beter begrijpt wat er staat te gebeuren. Kleine veranderingen maken een groot verschil Empowerment van de patiënt draait niet om complexe interventies, maar eerder om kleine gebaren: een extra vraag, een korte uitleg of een teken van begrip. Hierdoor voelt de patiënt zich meer betrokken en geïnformeerd, wat resulteert in meer duidelijkheid en een betere ervaring. De patiënt mag van zijn behandelaar verlangen dat deze benadering van gelijkwaardigheid gehanteerd wordt. Een praktijkvoorbeeld Een patiënt met tandvleesontsteking krijgt een behandeladvies. In plaats van direct van start te gaan, vraagt de mondhygiënist: “Wat vindt u belangrijk bij deze behandeling?” De patiënt geeft aan bang te zijn voor pijn, waarna ze samen besluiten de behandeling gefaseerd uit te voeren. Het resultaat: minder angst en een spoediger herstel. Ter afronding Kwalitatieve zorgverlening is een gedeelde verantwoordelijkheid. Soms moet de patiënt de eerste stap zetten door vragen te stellen en angsten te uiten, terwijl op andere momenten de zorgverlener de leiding neemt. Alleen door gezamenlijk te beslissen en openlijk te communiceren, kan er zorg op maat geboden worden. Dit leidt tot een win-win situatie voor alle betrokkenen.